W ostatnich latach liczba dronów użytkowanych przez osoby prywatne oraz przedsiębiorstwa gwałtownie wzrosła. Drony znajdują zastosowanie w logistyce, filmowaniu, rolnictwie i wielu innych dziedzinach, stając się integralnym elementem nowoczesnej gospodarki. Ich popularność przynosi jednak wyzwania związane z bezpieczeństwem, ochroną prywatności i zgodnością z prawem. W odpowiedzi na te problemy polski ustawodawca przygotował nowelizację ustawy Prawo lotnicze, która nakłada nowe obowiązki na operatorów dronów oraz wprowadza sankcje za naruszenia przepisów.
Podstawy prawne
Nowelizacja bazuje na unijnych regulacjach, dostosowując polskie prawo do dynamicznie zmieniającego się krajobrazu technologicznego. Kluczowe dokumenty, na których oparto przepisy, to:
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1139, regulujące zasady bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego;
- Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/947, dotyczące operacji dronów w różnych kategoriach;
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/945, określające wymagania techniczne dla systemów bezzałogowych statków powietrznych.
Nowe regulacje zapewniają spójność zasad w całej Unii Europejskiej oraz poprawiają bezpieczeństwo w polskiej przestrzeni powietrznej.
Nowe sankcje karne
Jednym z kluczowych elementów nowelizacji jest wprowadzenie surowszych sankcji za naruszenia przepisów związanych z użytkowaniem dronów. Poniżej przedstawiono szczegółowe zestawienie kar:
| Naruszenie (cytat z ustawy) | Kwota kary |
|---|---|
| Podmiot, który nie zawarł umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, o której mowa w art. 209 ust. 1a | 4000 zł |
| Kto wykonuje operacje z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego niezgodnie z warunkami wykonywania operacji w danej strefie geograficznej | 10 000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który nie zarejestrował się w rejestrze operatorów | 10 000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który nie poinformuje w terminie o zmianie danych zawartych w rejestrze operatorów | 500 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operację w kategorii „otwartej” z naruszeniem warunków wykonywania takiej operacji | 4000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operację w kategorii „szczególnej” niezgodną z wymogami rozporządzenia nr 2019/945/UE | 10 000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operację bez ważnego zezwolenia na operację | 10 000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który narusza warunki scenariusza standardowego | 4000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który narusza warunki certyfikatu LUC | 12 000 zł |
| Pilot bezzałogowego statku powietrznego, który narusza warunki operacji w scenariuszu standardowym | 3000 zł |
| Pilot bezzałogowego statku powietrznego, który narusza warunki krajowego scenariusza standardowego | 4000 zł |
| Pilot bezzałogowego statku powietrznego, który narusza wymogi określone w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE | 500 zł |
| Pilot bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operację niezgodnie z zezwoleniem na operację | 250 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który narusza przepisy operacji w kategorii „certyfikowanej” | 15 000 zł |
| Pilot bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operację z przekroczeniem zaleceń i ograniczeń producenta | 1000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który narusza przepisy art. 14 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE | 10 000 zł |
| Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który narusza przepisy art. 14 ust. 8 rozporządzenia nr 2019/947/UE | 300 zł |
Nowe przepisy koncentrują się na eliminacji ryzyk związanych z bezpieczeństwem publicznym oraz ochroną infrastruktury krytycznej. Sankcje mają także charakter prewencyjny, aby zmniejszyć liczbę incydentów powodowanych przez nieodpowiedzialnych operatorów.
Nowe wymogi dla operatorów
Nowelizacja wprowadza także istotne zmiany w obowiązkach operatorów:
- Obowiązkowe szkolenia i egzaminy – Operatorzy dronów w kategorii „szczególnej” muszą ukończyć zatwierdzone szkolenia teoretyczne i praktyczne oraz zdać egzaminy.
- Rejestr operatorów – Każdy operator musi zarejestrować się w centralnym rejestrze, a wszelkie zmiany w danych muszą być zgłaszane na bieżąco. System rejestracyjny ma na celu ułatwienie identyfikacji oraz poprawę nadzoru nad użytkownikami dronów.
- Regularna aktualizacja danych – Operatorzy są zobowiązani do bieżącego zgłaszania wszelkich zmian, co pozwala na utrzymanie aktualnych informacji w rejestrze.
Podsumowanie
Zmiany w ustawie Prawo lotnicze stanowią krok w kierunku uporządkowania i zabezpieczenia przestrzeni powietrznej w Polsce. Wprowadzenie surowszych kar i nowych obowiązków dla operatorów ma na celu ograniczenie liczby incydentów oraz poprawę bezpieczeństwa publicznego. Kluczowe jest, aby operatorzy dronów jak najszybciej dostosowali się do nowych przepisów poprzez udział w szkoleniach, rejestrację oraz przestrzeganie ustalonych norm. Działania te przyczynią się do rozwoju odpowiedzialnego rynku dronów, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo i spokój wszystkim użytkownikom przestrzeni powietrznej.